სტამბული არ არის უბრალოდ ქალაქი; ეს არის სამყაროების შეხვედრის წერტილი, ქალაქი, რომელიც ერთდროულად ორ კონტინენტზე, ევროპასა და აზიაში მდებარეობს. მას “ორი კონტინენტის დედაქალაქს” და “შვიდ გორაზე გაშენებულ ქალაქს” უწოდებენ. ის იყო სამი უდიდესი იმპერიის – რომის, ბიზანტიისა და ოსმალეთის დედაქალაქი.
ეს არის ადგილი, სადაც აღმოსავლური მისტიკა ხვდება დასავლურ დინამიკას, სადაც მეჩეთების მინარეთებიდან ლოცვის ხმა თანამედროვე ტრამვაის ხმაურს ერწყმის და სადაც ისტორია ყოველ ფეხის ნაბიჯზე ცოცხლდება. თუ ოდესმე გიფიქრიათ, რატომ იზიდავს ეს მეგაპოლისი მილიონობით ადამიანს, დროა, პასუხები თავად აღმოაჩინოთ.
სანამ სტამბულის ჯადოსნურ სამყაროში სამოგზაუროდ დაგპატიჟებთ და დეტალურად გიამბობთ იმ მიზეზებზე, თუ რატომ არის ის უნიკალური, გვინდა, ერთი ნაბიჯით წინ წავიდეთ. ამ ქაოტური და უსაზღვრო ქალაქის სრულყოფილად შესაცნობად კარგი გეგმა და პრაქტიკული რჩევებია საჭირო.
მოგზაურობამდე აუცილებლად გაეცანით დამატებით ინფორმაციას სტამბულის დეტალური სამოგზაურო გზამკვლევი. მასში თავმოყრილია ყველა საჭირო ინფორმაცია: ტრანსპორტის, საუკეთესო უბნების, ფასების, ფარული ადგილებისა და დღეებზე გაწერილი მარშრუტების შესახებ.
ახლა კი ვნახოთ, რატომ უნდა მოხვდეს სტამბული თქვენს სამოგზაურო სიაში ერთხელ მაინც.
1. ისტორიული “დიდი სამეული”: სულთანაჰმედის მოედანი
სტამბულის ისტორიული გული სულთანაჰმედის რაიონშია, სადაც მსოფლიოს სამი უდიდესი არქიტექტურული შედევრი დგას ერთმანეთის პირისპირ:
- აია სოფია (Hagia Sophia): ოდესღაც უდიდესი ქრისტიანული ტაძარი, შემდეგ მეჩეთი, შემდეგ მუზეუმი და ახლა კვლავ მეჩეთი. მისი გრანდიოზული გუმბათი და ბიზანტიური მოზაიკები კაცობრიობის ისტორიის ერთ-ერთი მთავარი ნაგებობაა.
- ცისფერი მეჩეთი (სულთანაჰმედის მეჩეთი): თავისი ექვსი მინარეთითა და 20,000-ზე მეტი იზნიქის ფილით მოპირკეთებული ინტერიერით, ის ოსმალური არქიტექტურის კლასიკური ნიმუშია.
- თოფქაფის სასახლე (Topkapi Palace): 400 წლის განმავლობაში ოსმალეთის სულთნების რეზიდენცია. ეს არის უზარმაზარი კომპლექსი მდიდრული ეზოებით, ჰარამხანითა და უნიკალური საგანძურით.
2. ბოსფორი ორი კონტინენტის გამყოფი
სტამბულის სული მის წყალშია. ბოსფორის სრუტე, რომელიც შავ ზღვას მარმარილოს ზღვასთან აერთებს და ევროპას აზიისგან ყოფს, ქალაქის მთავარი არტერიაა.
აუცილებლად გაისეირნეთ საზოგადოებრივი ბორნით (Vapur). ეს არის საუკეთესო და ყველაზე იაფი გზა, დატკბეთ ქალაქის პანორამული ხედებით, ნახოთ ულამაზესი ხიდები, ოსმალური ვილები (Yalı) და იგრძნოთ, რას ნიშნავს ერთდროულად ორ კონტინენტს შორის ყოფნა.
3. სავაჭრო სამოთხე: გრანდ ბაზარი და ეგვიპტური ბაზარი
მოემზადეთ გრძნობების ნამდვილი აფეთქებისთვის.
- დიდი ბაზარი (Grand Bazaar): მსოფლიოში ერთ-ერთი უძველესი და უდიდესი დახურული ბაზარი. ეს არის 60-ზე მეტი ქუჩისა და 4,000-ზე მეტი მაღაზიის ლაბირინთი, სადაც იყიდება ყველაფერი: ხალიჩები, სანათები, ტყავი, კერამიკა და სუვენირები. ვაჭრობა აქ ხელოვნებაა.
- ეგვიპტური ბაზარი (Spice Bazaar): აქ ჰაერში სანელებლების, ჩაის, ჩირისა და თურქული ტკბილეულის (რახათ-ლუქუმის) დაუვიწყარი სურნელი ტრიალებს.
4. დაუვიწყარი გასტრონომიული თავგადასავალი
სტამბული კულინარიული სამოთხეა. დაგავიწყდეთ დიეტა და დააგემოვნეთ:
- ქუჩის საკვები: სცადეთ Döner Kebab, Simit (ქუნჯუთიანი ბეიგელი), Islak Burger (სველი ბურგერი) ტაქსიმზე და, რა თ”ქმა უნდა, შემწვარი წაბლი.
- თურქული საუზმე (Kahvaltı): სრულფასოვანი რიტუალი უამრავი სახეობის ყველით, ზეთისხილით, თაფლით, ჯემითა და კვერცხით.
- მეზე (Meze) და ქაბაბი: საღამოს შეარჩიეთ ტრადიციული რესტორანი (Meyhane), დააგემოვნეთ ცივი და ცხელი “მეზე” (პატარა ულუფები) და, რა თქმა უნდა, ნამდვილი თურქული ქაბაბი.
- ფახლავა და ყავა: დაასრულეთ დღე ფისტაშკიანი ფახლავით და ნამდვილი, ნალექიანი თურქული ყავით.
5. თანამედროვე პულსი: ტაქსიმი, გალათა და კარაქოი
სტამბული მხოლოდ ისტორია არ არის. მისი თანამედროვე გული სცემს ბეიოღლუს რაიონში.
- ისტიკლალის გამზირი და ტაქსიმის მოედანი: ქალაქის მთავარი საფეხმავლო არტერია, სავსე მაღაზიებით, კაფეებით და წითელი ისტორიული ტრამვაით.
- გალატას კოშკი: ოდესღაც გენუელების მიერ აგებული კოშკი, საიდანაც ქალაქის 360-გრადუსიანი საუკეთესო ხედი იშლება.
- კარაქოი (Karaköy) და ბალათი (Balat): ყოფილი უბნები, რომლებიც დღეს ჰიპსტერულ ცენტრებად იქცა, სავსეა დიზაინერული მაღაზიებით, მყუდრო კაფეებითა და ფერადი სახლებით (განსაკუთრებით ბალათი).
სტამბული არის ქალაქი-ქაოსი, ქალაქი-ისტორია და ქალაქი-განცდა. ის ერთდროულად დამღლელიც არის და გამაოგნებლად ლამაზიც. ეს არის ადგილი, სადაც ევროპული წესრიგი ხვდება აღმოსავლურ სითბოს. აქ გატარებული რამდენიმე დღეც კი საკმარისია იმისთვის, რომ მისი ენერგიით დაიმუხტოთ და მიხვდეთ, რატომ უბრუნდება მას ამდენი ადამიანი ისევ და ისევ.


